26 augustus 2016
‘Mijn moeder is ruim een jaar geleden overleden. Ik blijf zo verdrietig. Kunt u mij helpen?’ Dit mailbericht triggert mij.
‘Durf je al naar een andere werkelijkheid te kijken?’, mail ik haar terug.
Het blijft een paar weken stil.
‘Als ik het niet probeer zal ik het nooit weten’.
Ze is 28 jaar. Haar moeder is op 56-jarige leeftijd overleden aan longkanker. Een pijnlijk proces. De band met haar moeder is intens en haar moeder is alles voor haar. Haar vader heeft in haar puberteit het gezin verlaten en haar relatie met hem is momenteel slecht. Ze heeft haar moeder de laatste maanden volledig verzorgd en zien sterven.
‘Ik moet mezelf blijven pijnigen. Als ik de pijn niet meer kan voelen, ben ik haar kwijt.’
‘Hoe doe je dat dan?’
‘Ik blijf continue haar mails en appjes aan mij lezen. Laatste woorden, wensen, gedachten en verlangens. Dan mis ik haar alsof mijn hart eruit gerukt is en moet ik ongelofelijk huilen. Dat wil ik blijven doen.’
Het wordt met zo een diepe overtuiging gezegd dat ik steeds beter begin te begrijpen hoe intens deze moeder-dochter relatie voor haar is. Een jonge vrouw met een nog kwetsbare identiteit waarbij haar moeder haar fundering vormt. Het feit dat zij leeft en haar moeder niet geeft haar een schuldgevoel. Ze is loyaal en in pijn verbonden. Pijn uit liefde van een dochter voor haar moeder.
Wat de scheiding en de afwezigheid van haar vader voor haar betekent, schuift ze voor nu op de lange baan. ‘Dat is voor een ander moment’.
Ze heeft veel overtuigingen over ‘schuld’, haar schuld. Ze voelt schuld dat ze als 15-jarige niet voldoende aandacht had voor haar moeder na de verdrietige scheiding en als puber haar eigen weg is gegaan. Ze is erg streng voor zichzelf, neemt veel verantwoordelijkheid en is perfectionistisch. Haar lat ligt hoog. In de bokssport heeft dat haar ver gebracht, maar nu breekt het haar op.
Met een tafelopstelling (familieopstelling) kijken we naar ‘schuld’ en ‘loyaliteit’. We leggen ‘schuld’ neer waar het thuishoort en dat is niet bij haar. ‘Loyaliteit’ laat zien dat zij ‘de pijn’ van haar moeder niet hoeft voort te zetten en mag laten gaan. Dat lucht zichtbaar op en ze koppelt een herkenbaar symbool aan dit gevoel.
Ik vraag haar een foto mee te nemen. Ze krijgt glinsterogen als ze over haar moeder praat en ze laat mij kennis met haar maken. Samen kijken we naar de overeenkomsten die zij met haar moeder heeft, we lachen om uitspraken en staan stil bij de adviezen die haar moeder nu zou geven. Rationeel weet ze het allemaal wel, maar haar hart vertelt iets anders. Voorzichtig neem ik haar mee en help haar het gemis om zetten in waardevolle herinneringen. Pareltjes van haar moeder, cadeautjes voor het leven. Woorden en zinnen uit de mails en de appjes, de boodschappen die overal in zitten, de liefde en wensen. Tijdens de verzorging van haar moeder heeft ze echte voldoening gevoeld. Ze beseft zich dat ze hierin verder wilt. Ze zegt haar baan op en start met de opleiding Verpleegkunde. Voor haar een betekenisvolle nieuwe richting.
We hebben een gesprek over het begrip ‘levenswarmte’ en wat dit voor haar betekent. Ze is stil, in gedachten en raakt geëmotioneerd. ‘Weet je, vroeger haalde ik warmte bij mijn moeder. Dat kan nu niet meer. Ik realiseer me dat ik dat uit mijzelf moet halen. Ik besef me opeens dat ik daar al mee bezig ben. Voorheen was mijn inrichting wit, grijs en strak. De afgelopen weken heb ik gekleurde kaarsen en kussentjes gekocht. Het witte lamplicht heb ik vervangen door flame lampen. Ik voel me dan warmer, zachter. En als ik me zo voel dan voel ik de kracht van mijn moeder.’
Ik merk dat er beweging in haar ontstaat. Mooi om te zien dat de kwetsbare vrouw van een paar maanden geleden zich ontwikkelt naar een prachtige jonge vrouw. Ze kent haar herkomst en draagt dit in haar hart mee.
‘Tijd om te gaan?’
‘Ja, ik denk dat het goed is’
‘Fijn, ik had even die bevestiging nodig, mam’, lacht ze.
Het raakt me. Dit zie ik bij mijn eigen dochters ook, even die bevestiging.
Ze gaat alle mails en appjes van haar moeder omzetten in een boekje. Een boekje vol wijsheid, vol parels, vol liefde. Een boekje voor zichzelf en een boekje voor haar toekomstige kinderen.
‘Dit is mijn moeder, jouw oma.’